یکی از مهمترین و پرکاربردترین مواد معدنی، پشم سنگ است که در باغبانی تاثیر فراوانی دارد. این ماده که ارزش و جایگاه بسزایی را کسب نموده، در بخش های مختلف مورد توجه قرار گرفته است. برای مثال می توان به کاربرد پشم سنگ در باغبانی (Characteristics of rock wool) اشاره نمود. این ماده که اسامی دیگری همچون «راک وول» را به خود اختصاص داده؛ به عنوان یک ماده موثر در بست کاشت گیاه به کاربرده می شود. بنابراین می توان به این نتیجه دست یافت ماده فوق، کاربردی بیش از حوزه های ساختمانی داشته و اکنون در بخش های گسترده تری همچون باغبانی و کشاورزی رواج یافته است. اگر بخواهیم به طور دقیق تر کاربرد پشم سنگ در باغبانی را مورد بررسی قرار دهیم، باید بگوییم این ماده جهت کشت محصولات گلخانه ای مورد استفاده قرار می گیرد.
گلخانه های شامل پشم سنگ هیدروپونیک از آن بهره جسته و محصولاتی همچون خیار، فلفل، گوجه فرنگی و انواع گل ها و گیاهان را به عمل آورده اند. پشم سنگ که از ترکیبات سازنده و مفیدی همچون اکسید مولیبدن برخوردار می باشد؛ باعث جذب بهتر خاک شده و بدین طریق سبب بهبود ساختار خاک و افزایش تولیدات می گردد. البته باید به این نکته اذعان داشت که ماده فوق، جایگزین خاک های کشاورزی نیز شده و به جای آنها قابل استفاده خواهد بود. چه بسا که با تکیه بر این ماده و همچنین با بهره گیری از شیوه هیدروپونیک می توان یک فضای سبز عالی در مکان هایی به وجود آورد که عاری از باغچه اند.
چرا از پشم سنگ در باغبانی استفاده می کنند؟
با بررسی کاربرد پشم سنگ در باغبانی دریافتیم این ماده مهم و موثر، تاثیرات مثبتی را به جا می گذارد. تاثیراتی که سبب ترویج این ماده در بخش های مختلف کشاورزی همچون باغبانی شده اند. در حقیقت علت کاربرد پشم سنگ در باغبانی را می توان به مزایای آن مرتبط دانست. در ادامه راجع به این مزایا صحبت خواهیم کرد:
ایجاد یک بستر مناسب برای تکثیر گیاهان
پشم سنگ باعث ایجاد یک بستر مناسب برای گیاهان شده و امکان تکثیر آنها را فراهم می سازد. از این ماده جهت قلمه زدن گیاهان بهره می برند. استفاده از آن نه تنها به تکثیر بهتر گیاهان کمک می کند؛ بلکه آب و اکسیژن مصرفی را متعادل می سازد. در نتیجه گیاهان جوان به مقدار نیاز، آب و اکسیژن دریافت کرده و ریشه دهی بهتری خواهند داشت. ضمن اینکه این اقدام در سلامت گیاهان نیز موثر می باشد.
پشم سنگ دارای ساختار متخلخل
یکی از دلایل کاربرد پشم سنگ در باغبانی، ساختار متخلخل و مناسب این ماده می باشد. در واقع این ساختار باعث شده تا ریشه به خوبی زهکشی شده و در یک بستر مناسب و دارای تهویه کافی قرار گیرد. همچنین استفاده از این ویژگی منجر به بالا رفتن عمر مفید پشم سنگ می گردد.
آزادی در رشد ریشه گیاه
گیاه به واسطه این ماده، با هیچ محدودیتی در رشد ریشه مواجه نخواهد شد. ریشه حاصل از گیاه، قابلیت نفوذ در پشم سنگ را داشته و از این طریق در شرایطی عالی از رشد قرار خواهد گرفت.
مناسب جهت نشای گیاهان
در رابطه با کاربرد پشم سنگ در باغبانی می توان گفت این ماده جهت نشای گیاهان، مناسب بوده و همچنین جهت کاشت انواع بذرها نیز قابل استفاده می باشد.
مصون از تنش هایی همچون خشکی
یکی دیگر از دلایل کاربرد پشم سنگ در باغبانی، جلوگیری از ایجاد تنش هایی مثل تنش خشکی است. پشم سنگ جاذب رطوبت است و از این طریق باعث رسیدن آب مورد نیاز به ریشه گیاه می شود. در نتیجه پدیده هایی مثل خشکی ریشه رخ نداده و از همه مهمتر مصرف آب نیز بهینه خواهد شد.
پشم سنگ فاقد ترکیبات سمی
یکی از مزایای پشم سنگ که سبب کاربرد روزافزون آن در حوزه باغبانی شده، عدم تولید ترکیبات سمی توسط این ماده است. پشم سنگ را می توان یک ماده خنثی دانست که هیچ میانه ای با ترکیبات مضر و خطرناک ندارد. توجه به دانسیته پشم سنگ از جمله نکاتی است که باید به آن توجه کرد.
عدم تجزیه توسط میکروارگانیسم ها
از دلایل مهم این امر می توان به ساختار استریل پشم سنگ اشاره کرد. در حقیقت این ماده با برخورداری از این ساختار توانسته تاثیرات ناشی از میکروارگانیسم ها را خنثی نماید. ضمن اینکه ترکیبات شیمیایی نیز هیچ تاثیری در پشم سنگ نخواهند داشت.
دارای ظاهر کدر
پشم سنگ، ظاهر کدری دارد. این ویژگی باعث شده تا نور نتواند بیش از اندازه در آن نفوذ یافته و باعث نابودی ریشه گیاهان شود. اگرچه گیاهان و محصولات زراعی به نور نیاز دارند؛ اما اگر مقدار آن از حد بگذرد، باعث آسیب رساندن به این محصولات خواهد شد.
ویژگی های پشم سنگ باغبانی
پس از بررسی کاربرد پشم سنگ در باغبانی می خواهیم ویژگی های بارز این ماده را مورد ارزیابی قرار دهیم. در قسمت زیر به این ویژگی ها پرداخته شده است:
ساختار سبک و اسفنجی
یکی از ویژگی های بارز ماده فوق، ساختار سبک و اسفنجی است. این ماده به واسطه این ساختار و وزن اندک خود، قابلیت حمل و نقل و جابجایی آسانی دارد.
فاقد عوامل بیماری زا
استریل بودن پشم سنگ به چه معناست؟ به این معناست که ماده مورد نظر فاقد عوامل بیماری زا از جمله پاتوژن می باشد. این ویژگی در کاربرد پشم سنگ در باغبانی، بی تاثیر نبوده است.
مطلب پیشنهادی: مزایا و معایب پشم سنگ
توانایی جذب 90 درصدی پشم سنگ
این توانایی در پشم سنگ، حائز اهمیت است. ویژگی فوق بدان معناست که ماده مذکور، آب یا محلول های کشاورزی را به میزان 90 درصد جذب نموده و از این طریق باعث رشد هر چه بهتر محصولات خواهد شد.
دارای پی اچ خنثی
یکی دیگر از ویژگی هایی که سبب کاربرد پشم سنگ در باغبانی شده؛ پی اچ قلیایی یا خنثی این ماده است. به موجب آن شاهد تاثیرات اندک این ماده بر روی پی اچ بستر کشت خواهیم بود.
مقرون به صرفه و ماندگار
از دیگر ویژگی های برجسته پشم سنگ باغبانی، ماندگاری بالای آن و همچنین مقرون به صرفه بودن این محصول است. این ماده نه تنها یکبار، بلکه برای چند بار، قابل استفاده بوده و امکان استفاده مکرر را دارد. باید از مکانهایی خرید شود که نسبت به تولید پشم سنگ اقداماتی انجام می دهند.
پشم سنگ فاقد ترکیبات مغذی
حقیقتی که باید به آن اعتراف کرد، این است که پشم سنگ فاقد ترکیبات و مواد مغذی است. همچنین ترکیباتی مثل گوگرد، منیزیم، کلسیم، روی و مس نیز به مقدار کم در آن یافت می شوند. این موضوع باعث شده تا ریشه گیاه، مواد مغذی لازم را از طریق این ماده دریافت نکند. در این حالت چه باید کرد؟ باید از محلول های مغذی در کنار آن جهت دریافت مواد مغذی توسط گیاهان بهره جست.
