با افزایش ساخت و ساز در شهرها و استان های گوناگون و اهمیت صرفه جویی در میزان استفاده از سوخت، اهمیت عایق کاری ساختمان ها در بخش های مختلف پررنگ تر از همیشه شده است. استفاده از انواع متریال عایق برای کاهش هزینه های سرمایش و گرمایش ساختمان مورد توجه قرار دارد. همچنین استفاده از این متریال افزایش دوام برخی از سازه های به کار رفته در ساختمان و اجزا و مصالح موجود در آن حائز اهمیت خواهد بود. در این بخش می خواهیم ببینیم عایق چیست؟ متریال عایق چیست و چه دسته بندی هایی دارد.
عایق و عایق کاری
انواع متریال عایق برای عایق کاری محیط های مسکونی، تجاری و…. مورد استفاده قرار می گیرند و هر یک مزایای خاص خود را به همراه دارند. استفاده از متریال عایق برای پیشگیری از انتقال حرارت از یک ناحیه به ناحیه دیگر انجام می شود. در هر یک از این عایق ها از ساختار کیسه های ریز هوا استفاده می کنند.
هوا به عنوان یک عایق قدرتمند در این متریال شناخته می شود و مقاومت حرارتی این متریال را به میزان قابل توجهی ارتقا می دهد. استفاده از این متریال برای جلوگیری از نفوذ رطوبت در محیط نیز رایج شده است. به همین خاطر با استفاده از هر یک از دسته بندی های این متریال می توان به ضعف های موجود در ساختمان و محیط مورد نظر غلبه کرد.
عایق کاری در اغلب ساختمان های امروزی و صنایع کارخانه ای انجام می شود. این فرایند به منظور بهره بری بیشتر و به صرفه تر از انرژی و ایجاد شرایط زیستی مناسب انجام شده و مزایای بی شماری به همراه دارد. به همین خاطر در کشورهای پیشرفته جهانی تمرکز قابل توجهی برای ساخت و آماده سازی متریال عایق کاری وجود دارد. برای عایق کاری در هر محیطی از نوع به خصوصی از مواد عایق استفاده می شود که متناسب با ویژگی های جوی حاکم است.
انواع متریال عایق
انواع عایق بر اساس نوع استفاده و سبک ساختمان و دستگاه های صنعتی مورد نظر انتخاب می شوند. هر یک از آن ها از جنس به خصوص و الیاف تشکیل دهنده متفاوتی تشکیل شده اند. دسته بندی کلی این محصولات شامل موارد زیر می شود:
- عایق رطوبتی
- عایق حرارتی
- عایق صوتی
- عایق جریان الکتریکی
در ادامه به بررسی هر یک از این دسته بندی ها به صورت مجزا می پردازیم.
معرفی عایق رطوبتی
یکی از مهمترین متریال عایق که در صنایع امروزی به میزان قابل توجهی به کار می رود، عایق رطوبتی است که برای پیشگیری از نفوذ آب به داخل ساختمان یا دستگاه های صنعتی به کار می روند. با استفاده از آن ها انواع سازه های ساختمانی در مجاورت نم زمین و آب باران سالم باقی می مانند و استحکام اولیه خود را حفظ خواهند کرد. در این خصوص از مواد منحصر به فردی برای تولید عایق رطوبتی استفاده می شود. انواع عایق های سیلیکونی حاوی روغن، عایق های ممبران و مواد پلیمری در دسته عایق های رطوبتی قرار می گیرند و ویژگی های منحصر به فردی برای پیشگیری از نفوذ رطوبت و نم دارند.
معرفی عایق حرارتی
در صورتی که می خواهید حرارت و گرمایش از محیط مورد نظر شما به خارج از آن منتقل نشود، باید از انواع از عایق حرارتی استفاده کنید. این دسته از متریال عایق ویژگی های مهمی دارند و در انواع دستگاه های گرمایشی نیز به کار می روند. انواع این متریال برای عایق کاری لوله های بخار نیز مورد استفاده قرار می گیرند. از مهمترین عایق های حرارتی می توان به الیاف پشم شیشه استفاده کرد که یکی از قدیمی ترین دسته بندی های متریال عایق در طبیعت محسوب می شوند. متریال پلی استایرن نیز در سال های اخیر وارد عرصه های صنعتی عایق کاری شده اند و برای پیشگیری از انتقال حرارت به کار می روند.
مطلب پیشنهادی: عایق حرارتی چیست و معرفی انواع آن
معرفی عایق صوتی
نوع صوتی عایق چیست؟ این دسته بندی از متریال عایق سبب جذب صوت و صدا در محیط می شود و آرامش و سکوت را برقرار خواهد کرد. با در نظر گرفتن شرایط ویژه شهرهای شلوغ امروزی استفاده از این نوع عایق در محیط ساختمان ها بسیار اهمیت دارد. به علاوه اغلب ساختمان های امروزی به صورت چند طبقه و چند واحدی طراحی شده اند و عدم استفاده از متریال عایق نظرم و آرامش محیط را بر هم می زند.
عایق های صوتی اغلب به عنوان یک جاذب صدا در محیط عمل می کنند. برخی از انواع متریال عایق به صورت همزمان هم قابلیت عایق کاری صوتی و هم قابلیت عایق کاری حرارتی دارند. به همین خاطر برای کاربردهای چند منظوره در محیط ساختمان نصب می شوند. از میان آن ها می توان به فوم های پلی یورتان، پشم شیشه و پشم سنگ اشاره کرد. در خصوص جذب صدا در محیط پنل های صوتی نیز کارایی دارند و برای آکوستیک کردن فضای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند.
مطلب پیشنهادی: عایق صدا چیست و چه کاربردی دارد؟
معرفی عایق جریان الکتریکی
یکی دیگر از انواع عایق در صنایع امروزی، عایق جریان الکتریکی است که برای ایمن سازی محیط ساختمان های امروزی به کار برده می شود و مزایای متعددی دارد. این عایق در صنایع کارخانه جاتی نیز کاربردهای بی شماری داشته و برای تجهیز برخی دستگاه ها به کار برده می شود. یک عایق استاندارد جریان الکتریکی با قابلیت های انعطاف پذیری حرارتی، عدم رسانایی جریان الکتریسیته، مقاومت بالای الکتریکی تولید و ارائه می شود. از مهمترین متریال مورد استفاده در این حوزه می توان به عایق های پلاستیکی و انواع شیشه های مخصوص عایق کاری اشاره کرد.
نحوه سنجیدن عملکرد انواع عایق
برای استفاده هر یک از دسته بندی های متریال عایق و استفاده از آن ها در محیط ساختمان، باید به بررسی قدرت عایق کاری آن ها بپردازید. در خصوص سنجش قدرت عملکرد آن ها برای عایق کاری روش های متعددی ابداع شده اند که برخی از آن ها را در زیر مشاهده می کنید:
- در این خصوص از برخی روش های آزمایشگاهی استفاده می شود؛ در این روش ها میزان ضریب انتقال حرارتی، مقاومت الکتریکی و سایر مولفه های کمی و کیفی این محصولات مورد ارزیابی قرار گرفته و مشخص می شوند. به این ترتیب عملکرد عایق های مختلف در شرایط آزمایشگاهی بررسی شده و نتایج دقیق تری در این زمینه به دست می آید.
- استفاده از روش های عملی و تجربی نیز برای سنجش میزان مقاومت عایق مورد نظر و عملکرد عایق کاری آن در محیط نیز کارایی خواهد داشت. شما می توانید انواع عایق را با استفاده از روش های عملی بررسی کرده و به اندازه گیری مقاومت دمایی، زمان پایداری و… در هر یک از آن ها بپردازید. این روش ها برای تایید هر یک از عایق های حرارتی، صوتی، و رطوبتی مورد استفاده قرار می گیرند.
مطلب پیشنهادی: عایق کاری حرارتی ساختمان
جمع بندی
در این بخش در خصوص این که عایق چیست و عایق کاری چگونه انجام می شود، برخی نکات را بررسی کردیم. با استفاده از هر یک از دسته بندی های مواد عایق می توان از مصرف بی رویه انرژی در محیط ساختمان پیشگیری کرد. هر یک از دسته بندی های مواد عایق برای برخی از ساختمان ها مناسب بوده و در شرایط جوی و آب و هوایی به خصوصی مورد استفاده قرار می گیرند. شما می توانید با استفاده درست و اصولی از انواع متریال عایق کمترین میزان مصرف انرژی را در محیط ساختمان داشته باشید و آرامش و سکوت را با بهترین کیفیت در محیط برقرار کنید.
